Athanassios Alexandridis


Le Psychosoma infantile

Voies, contrats, destins

Psychosoma : ce néologisme désigne que rien ne sépare le soma de la psyché. L’enfant, dès sa naissance est une physis prédisposée à qui des « discours » sont proposés afin qu’elle devienne « parlante » : « Là où le corps est, que le psychique advienne ! ». Athanasios Alexandridis, invoquant les auteurs les plus connus de la psychosomatique, dépassant les modèles freudiens classiques tout en leur faisant constamment droit, organise le cheminement de sa pensée autour de six cas cliniques. Ces derniers, loin d’illustrer seulement ses apports théoriques, constituent un réel travail de pensée et les variations d’un acte clinique qui les relance et les questionne à nouveau. Si la pensée n’était qu’un moyen de survie, imposé par le besoin, la formation du psychosoma infantile serait un moyen de survie contre le caractère démoniaque de la pulsion. Défini de telle façon, serait-il le fondement d’« autres corps » à advenir du sujet ?

Traduit du grec par Vassiliki-Piyi Christopoulou
avec la collaboration de l’auteur
Éditions l’Harmattan
Parution : octobre 2017


Nature et Logos dans la psychanalyse

“ Φύση και λόγος στην ψυχανάλυση ”

Το πώς η Φύση ορίζει τις δυνατότητες του Λόγου, το πώς ο Λόγος ορίζει τις δυνατότητες της νόησης να αναπαραστήσει και να αντιληφθεί τη Φύση, βρίσκει μέσα στην ψυχανάλυση μια εκρηκτική συνθήκη που το οδηγεί στα άκρα. Το ένα άκρο ορίζεται από την έκπτωση του ψυχικού που ως αδέσμευτη ά-λογη ενέργεια χτυπά το σώμα. Το άλλο άκρο ορίζεται από τον άσαρκο ψευδαισθησιακό λόγο. Στο ένα άκρο η ψυχοσωματική νόσος, στο άλλο το παραλήρημα. Στο ενδιάμεσο, πλήθος σωματοψυχικών λειτουργιών, όπως το όνειρο, η αντιληπτική εικόνα, η αναπαράσταση, η ανάμνηση, η φαντασίωση, η συνειδητή σκέψη, επιχειρούν να διατηρήσουν ενεργείς τις γέφυρες μεταξύ φυσικού και ψυχικού ώστε να διατηρηθεί η συνοχή του ατόμου, που τις φέρει και φέρεται από αυτές.
Μελετώντας τις παραπάνω λειτουργίες ο συγγραφέας προσπαθεί να δείξει τις στρατηγικές του αναλυομένου και του αναλυτή ώστε ο λόγος, εξαντλώντας τις δυνατότητες χρήσης του (από τη μορφοποίηση και την αναφορικότητα μέχρι τη νοηματοδότηση και την αποδόμησή της), να προσφέρει στο υποκείμενο έναν Ένυλο Nου : έναν Ένσαρκο Ψυχισμό, ένα Ψυχικοποιημένο Σώμα. Κλινικά « σπαράγματα » φωτίζουν τις θεωρητικές κατασκευές αυτού του ψυχαναλυτικού βιβλίου που επιχειρεί τον διάλογο με τη γλωσσολογία και την επιστημολογία.

Ikaros, Athènes, 2011


La violence

“ Η βία ”
Στο δοκίμιο αυτό επιχειρείται η ψυχαναλυτική προσέγγιση της βίας, όπως αυτή εκδηλώνεται σε διάφορες φάσεις της ανάπτυξης του ψυχισμού. Δεν χρησιμοποείται η κλασική θεώρηση του φαινομένου στο επίπεδο της ψυχικής οικονομίας και των ενορμητικών επενδύσεων, όχι γιατί ο συγγραφέας δεν συμφωνεί με αυτήν, αλλά γιατί προσπαθεί να μελετήσει την βία στους χώρους της υποκειμενικότητας και της διυποκειμενικότητας. Η βία διακρίνεται σε οργανωτική και αποδιοργανωτική και μελετώνται οι συνθήκες κρίσης που προωθούν την ψυχική οργάνωση ή αντίθετα δημιουργούν καθηλώσεις, παλινδρόμηση και τάση για επανάληψη. Προτείνεται ένα διυποκειμενικό μοντέλο που περιγράφει στις οριακές του θέσεις τις συνθήκες εκδήλωσης βίας. Μελετάται ο ρόλος της πράξης και της σκέψης. Το δοκίμιο, αν και προέρχεται από την κλινική ψυχαναλυτική πρακτική, προσφέρει ένα θεωρητικό πλαίσιο και για όσους επιθυμούν να προσεγγίσουν την βία στους τομείς της κοινωνιολογίας και της εκπαίδευσης.

Ikaros, Athènes, 2007


Pierre est le loup

Etude sur le concept de la psychose infantile

“ Ο Πέτρος είναι ο λύκος. Μελέτη της έννοιας της παιδικής ψύχωσης ”

Chatzinikoli, Athènes, 1987.


Autres publications d’Athanassios Alexandridis